‘As ge nie goed oppast, krijgde sevves en savelèt tegen oëre kop, èh menneke … en kiekt nie zoe astrant!‘ (Als je niet goed oplet, krijg je dadelijk een klap tegen je kop, he mannetje … en kijk niet zo aanstellerig!)
Als je (o.m.) in ons Peerder dialect een ‘savelèt’ of een ‘savlèt’ krijgt, dan krijg je een klap, een (oor)veeg/(oor)vijg, een slag, een mep, een klets, een ‘petat’ … en meestal krijg je die mep dan ook nog tegen je oren en bij uitbreiding tegen je hoofd.
Misschien is “muilpeer” wel het meest gepaste synoniem van ‘savelèt’ in onze Peerder context. Van Dale geeft “muilpeer” als synoniem van “oorveeg” en in Peer is “Muilpeer” bekend als jongerencollectief dat samen met de jeugdraad en het BICC nogal wat clubconcerten organiseert. De knipoog in de naam is duidelijk.
‘Savelèt’ zou een verbastering zijn van het Franse woord voor “oorvijg”, nl. “soufflet”.
Er zijn nogal wat varianten van ‘savelèt’ in Vlaanderen, maar die zijn niet echt Peerder dialect, bv. ‘safflet’ en zelfs ‘galet” waarbij ‘galet’ naar een wafel verwijst … Kennen wij een zin als ‘Een waffel tegen oeër bakkes, dè ko.nde krijge, jeu!’ (Een klap tegen je gezicht, dat kun je krijgen ja!).
Wie kent het woord ‘wats’ (nog)? ‘Hèè kreeg ‘n wats tege z’n oeëre, want hèè bleef zage!’ (Hij kreeg een klap tegen zijn oren, want hij bleef zeuren). ‘Wats’ of ‘watsj’ zou een klanknabootsing van een mep, kunnen zijn, zo lezen we bij Etymologiebank.nl dat ook vermeldt dat “Watsch” in het Akens dialect “mep” betekent.
En wat gedacht van de fruitige Peerder combinatie ‘een pèèr tegen oeëren appel’? Zeker thuis niet uitproberen, want we willen geen ruzie!
Nog ‘savelet’:
https://etymologiebank.nl/trefwoord/muilpeer
https://www.mijnwoordenboek.nl/vertaal/FR/NL/soufflet
https://etymologiebank.nl/trefwoord/wats
Eerste publicatie in “Blikveld” nr. 35 van 30 augustus 2024.
Louis Dingenen